Święto Trzech Króli

Dla starożytnych chrześcijan na Wschodzie Imperium Rzymskiego Epifania stanowiło najważniejsze święto Bożego Narodzenia . Trzech Króli Święto obchodzono jako dzień objawienia się Jezusa światu, łącząc w sobie trzy wydarzenia: pokłon Mędrców, Chrzest Pański i cud przemiany wody w wino w Kanie Galilejskiej . Z czasem znaczenie Epifanii nieco się zmieniło, jednak święto to nadal pozostaje ważnym elementem kalendarza chrześcijańskiego.

Kluczowe Informacje

Święto to jest jednym z najważniejszych dni w kalendarzu liturgicznym chrześcijaństwa. Święto Trzech Króli podkreśla istotne momenty z życia Jezusa Chrystusa, będąc zarówno dniem radości, jak i głębokiej refleksji dla wiernych. Kluczowe informacje o tej uroczystości przedstawiamy poniżej:

1. Data obchodów to 6 stycznia Święto Trzech Króli w Kościele katolickim i 6 stycznia (lub 19 stycznia według kalendarza juliańskiego ) w Cerkwi prawosławnej. 
2. Jest to dzień, który w Polsce stał się dniem wolnym od pracy od 26 listopada 2010 roku, zgodnie z ustawą Sejmu RP .
3. Święto Trzech Króli jest uważane za jedno z głównych świąt chrześcijańskich, obchodzone zarówno przez katolików, prawosławnych, jak i niektóre wyznania protestanckie.

Święto Trzech Króli to czas na refleksję nad wiarą, nadzieją i zbawieniem. Jest to również moment na kultywowanie tradycji i wspólne świętowanie z rodziną i przyjaciółmi.

Kim byli Trzej Królowie?

Epifania, czyli uroczystość obchodzona 6 stycznia Święto Trzech Króli , upamiętnia przybycie Trzech Króli do Betlejem . Chociaż w Biblii nie określa się ich mianem “ królów ”, a jedynie “ mędrcami ze Wschodu ”, postacie te zyskały miano “Trzech Króli” około VII wieku. Uważa się, że pochodzili z terenów na wschód od Jordanu, m.in. z Arabii, Persji i Babilonii .

Imiona Trzech Króli to Kacper, Melchior i Baltazar . Uważa się, że Kacper pochodził z Etiopii , a jego imię jest pochodzenia perskiego i oznacza “honorowy i majestatyczny”. Melchior nosi imię pochodzenia hebrajskiego, co oznacza “ król światła ”. Z kolei Baltazar nosi imię pochodzące z Babilonii, które podobno oznacza “ Boże, chroń króla ”. Święto Trzech Króli wykracza poza zwykłe obchody. Święto to symbolizuje uniwersalność chrześcijaństwa i otwartość na wszystkie narody.

Historia święta

Bogata historia tego święta sięga początków Kościoła i wiąże się z wieloma ciekawymi tradycjami. Święto Trzech Króli historia wskazuje na to, że wywodzi się z IV wieku i pierwotnie obchodzone było na Wschodzie jako święto Narodzenia Chrystusa. Upamiętniało ono nie tylko narodziny Jezusa, ale również trzy ważne wydarzenia: 

• pokłon Mędrców ze Wschodu;
• Chrzest Pański;
• cud przemiany wody w wino w Kanie Galilejskiej.

W tym kontekście Trzech Króli Święto symbolizowało objawienie się Boga światu i rozpoczęcie misji zbawczej Jezusa, stąd jego pierwotna nazwa – Epifania . W Polsce święto to jest szczególnie uroczyście obchodzone, z barwnymi procesjami ulicznymi i tradycjami ludowymi, co podkreśla jego ważność w krajowej kulturze religijnej.

Obchodzenie w Polsce

W Polsce Święto Trzech Króli , znane również jako Epifania Pańska , obchodzone jest 6 stycznia. Choć początkowo było to święto państwowe, w 1960 roku zostało zniesione przez władze PRL . Dopiero 50 lat później, w 2010 roku, Sejm RP przywrócił 6 stycznia dzień wolny od pracy . 

Stosowna ustawa została przyjęta w ramach nowelizacji Kodeksu pracy, a podpisana przez Prezydenta Bronisława Komorowskiego 19 listopada 2010 roku. Opublikowana w Dzienniku Ustaw 26 listopada 2010 roku, ustawa sprawiła, że 6 stycznia 2011 roku, czyli Trzech Króli Święto kościelne, stał się pierwszym od 1960 roku dniem wolnym od pracy.

Ta uroczystość w Polsce jest zatem nie tylko ważnym dniem w kalendarzu liturgicznym, ale także okazją do wspólnotowego świętowania i manifestowania wiary poprzez różnorodne tradycje i obrzędy. Święto Trzech Króli to czas na wspólne świętowanie z rodziną i przyjaciółmi.

Symbolika

Święto to stanowi ono manifestację uniwersalności chrześcijaństwa i zbawienia, otwierając się na wszystkie narody i kultury. Święto Trzech Króli w Polsce ma głęboką symbolikę , która obejmuje wiele aspektów religijnych i kulturowych. Mędrcy ze Wschodu, pierwotnie wyobrażani jako królowie, symbolizowali poddanie się Chrystusowi przez przedstawicieli religii i kultur spoza judaizmu. Ich podróż do Betlejem ukazywała otwartość Ewangelii na wszystkich ludzi , niezależnie od pochodzenia czy wyznania.

Tradycyjne przedstawianie Mędrców jako trzech mężczyzn o różnych cechach fizycznych ( młody, stary, ciemnoskóry ) podkreślało powszechność zbawienia. Trzech Króli święto państwowe symbolizuje to, Chrystus narodził się dla wszystkich ludzi , bez względu na rasę, wiek czy pozycję społeczną. Ponadto polskie święto upamiętnia moment, w którym Bóg objawił się światu w postaci nowo narodzonego Jezusa. Mędrcy, prowadzeni przez Gwiazdę Betlejemską, reprezentowali ludzkość poszukującą prawdy i zbawienia.

Zwyczaje

Od późnego średniowiecza wierni przynosili do kościoła dary symbolizujące dary Trzech Króli : złoto, kadzidło i mirrę . Na to święto ofiarowywano również monety, cenne pierścienie, nasiona jałowca i lekarstwa. Domy, podwórza i zwierzęta gospodarskie dekorowano gałązkami iglastymi i innymi ozdobami.

Po mszy świętej święcono wodę, kredę i kadzidło . Kredą pisano napis na drzwiach w Trzech Króli C+M+B (K+M+B) i datę roku, co miało symbolizować inicjały Mędrców i błogosławić domostwa. Do pierwszej kąpieli niemowląt wrzucano kosztowności, które miały zapewnić im dostatek w przyszłości. Polscy magnaci obdarowywali z okazji tej uroczystości swoich dworzan, a studenci otrzymywali datki pieniężne za wystawiane komedie.

Warto też opisać Święto Trzech Króli tradycje kulinarne . Po uroczystej kolacji podawano ciasto migdałowe. Kto znalazł w swoim kawałku migdała, zostawał "migdałowym królem". Dzieci chodziły z gwiazdą, pukały do domów i śpiewały kolędy o Trzech Królach, otrzymując w zamian rogaliki zwane “szczodrakami”.

W polskiej tradycji ludowej w tym dniu śpiewano kolędy w strojach trzech króli, którzy w towarzystwie innych postaci odwiedzali sąsiednie domy z życzeniami pomyślności , odgrywając sceny przybycia do Betlejem. W wielu polskich domach można zobaczyć napis na drzwiach w Święto Trzech Króli . Te bogate tradycje i zwyczaje nadają uroczystościom Epifanii wyjątkowy charakter, podkreślając jej znaczenie w polskiej kulturze. 

Orszak Trzech króli

Obecnie Orszaki organizowane są w tysiącach miejscowości na terenie całego kraju , gromadząc setki tysięcy uczestników. Pierwszy Orszak Trzech Króli przeszedł ulicami Warszawy w 2009 roku. Pomysł szybko zyskał na popularności i już rok później orszaki odbyły się w wielu polskich miastach. 

W orszaku w Warszawie w 2010 roku wzięło udział około 10 000 osób . Reportaż o największym Orszak Trzech Króli z okazji tego święta w Warszawie był transmitowany na żywo w TVP1 w 2011 roku. Orszaki odbywają się także w Poznaniu, Krakowie, Gdańsku , Bydgoszczy, Toruniu , Szczecinie i Wrocławiu , a także w wielu innych mniejszych miejscowościach. W ten sposób orszaki stają się żywym objawieniem wiary i tradycji chrześcijańskiej, celebrowanym przez Polaków z wielkim zaangażowaniem.

Inne święta w Polsce

Oprócz Bożego Narodzenia , Wielkanocy i Święto Trzech Króli, w kalendarzu polskim znajdziemy wiele innych istotnych świąt państwowych, religijnych i regionalnych . Oto największe polskie święta:

1. 11 Listopada – Święto Niepodległości. Upamiętnia odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roku po 123 latach zaborów.
2. 3 Maja – Narodowe święto w Polsce Trzeciego Maja. Ustanowione na pamiątkę uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791 roku, pierwszej w Europie nowoczesnej konstytucji.
3. 1 Maja – Święto Pracy. Międzynarodowe święto robotnicze, obchodzone również w naszym kraju jako dzień wolny w Polsce od pracy.

Oprócz ogólnopolskich świąt, w Polsce obchodzone są również liczne święta regionalne, związane z lokalnymi tradycjami i patronami. Przez te święta Polacy łączą się w uczczenie ważnych wydarzeń i oddanie hołdu tym, którzy przyczynili się do budowy i obrony ojczyzny.

Zakończenie

Podsumowując, Święto Trzech Króli , znane również jako Epifania Pańska , jest niezwykle ważnym świętem nie tylko dla Polski, ale i dla dużej części świata chrześcijańskiego . Upamiętnia ono objawienie się Boga ludziom z innych kultur i narodów, symbolizując uniwersalność zbawienia i jedność Kościoła.

Bogate tradycje związane z tym świętem, sięgające średniowiecza, a także nowsze zwyczaje, takie jak Orszaki Trzech Króli , czynią Trzech Króli Święto wyjątkowym momentem w roku liturgicznym. Ponadto wspaniała historia i bogate tradycje tej uroczystości czynią je ważnym elementem polskiej tożsamości narodowej i kulturowej.